DƯƠNG CHÍNH (1908 - 2003)

Dương Chính tên khai sinh là Phan Dương Chuyên, sinh năm 1908 tại Hải Phòng; Quê gốc ở thôn Thượng Thụy, xã Đức Thượng, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Đông nay là Hà Tây. Khi còn nhỏ học tiểu học  Hải Phòng và Hòn Gai. Do nhà nghèo nên ông phải bỏ học không theo tiếp ban Thành chung được. Năm 1928 ra Hòn Gai làm nhân viên chấm công ở mỏ than Hà Sú. Thời gian này phong trào đấu tranh chống bóc lột, đánh đập, cúp phạt của công nhân vùng mỏ phát triển. Một số hội viên Hội Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí đã ra vùng mỏ vô sản hóa, tuyên truyền giác ngộ công nhân. Dương Chính được tiếp xúc với cán bộ cách mạng và đã tích cực hoạt động. Do đó tháng 4 năm 1930, ông được Vũ Văn Hiếu, Phạm Gia giới thiệu, kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương. Tháng 1 năm 1931, do có kẻ phản bội nên mật thám Pháp bao vây lùng bắt các cơ sở của Đảng, Vũ Văn Hiếu, Phạm Gia, Dương Chính và nhiều cán bộ, quần chúng yêu nước bị bắt đưa về nhà tù Hải Phòng, Hà Nội giam giữ tra tấn. Tại phiên tòa Hội đồng Đề hình Hà Nội ngày 13/ 5/ 1931 các chiến sĩ cộng sản Vũ Văn Hiếu, Phạm Gia, Phạm Luận (Hầu), Phan Dương Chuyên (Dương Chính)))) đã hiên ngang nhận là đảng viên, là hội viên Công hội đỏ, vạch mặt thực dân đế quốc. Theo tường thuật của phóng viên báo Đông Pháp ngày 13/ 5/ 1931 Phan Dương Chuyên Chuyên khai rằng những công việc mình làm mình xin nhận hết không chối lẽ gì. Vì bọn tư bản áp bức nên tôi phải vào Công hội để chống lại, y lại bảo cứ theo công lý mà xét thì tôi thực vô tộiiii. Sau đó, tòa án đế quốc kết án Vũ Văn Hiếu, Phạm Gia tù chung thân, Phan Dương Chuyên 15 năm cấm cố, đều bị đày ra nhà tù Côn Đảo. Trong tù Phan Dương Chuyên tham gia sinh hoạt Đảng với các đồng chí cũ cùng hoạt động ở Hòn Gai, Hải Phòng, Hà Nội. Cũng ở nhà tù này, ông kết bạ với Nguyễn Phương Thảo (Nguyễn Bình) Đảng viên Việt Nam Quốc dân đảng đã xích hóa. Phương Thảo tuy quê Hưng Yên nhưng sinh sống ở Hải Phòng từ nhỏ.


            Năm 1936, do thắng lợi của phong trào Mặt trận bình dân, đô hộ Pháp phải trả tự do cho chính trị phạm. Phan Dương Chuyên về Uông Bí ít lâu rồi về ở nhà số 88 phố Lacôm (Hoàng Văn Thụ hiện nay) với gia đình bà Phan Thị Chi là chị họ lấy ông Thái Văn Cốc, chủ một hiệu buôn. Tuy phải tha nhưng đô hộ Pháp vẫn quản thúc ông. Đến ngày 1/ 5/ 1939, chúng lại bắt giam Phan Dương Chuyên một tháng lấy cớ cần tìm hiểuuuu những phần tử nguy hiểm cho an ninh nhà nước. Tuy bị mất liên lạc với Đảng, nhưng ông vẫn tìm mọi cách để hoạt động. Đầu năm 1944, Nguyễn Phương Thảo về gặp Phan Dương Chuyên bàn lập tổ chức Việt Minh, chuẩn bị vũ khí, tiền nong, máy móc phục vụ cho việc lập chiến khu theo chỉ thị trực tiếp của Hạ Bá Cang (Hoàng Quốc Việt). Hai người liên hệ với một số chiến sĩ khác ở Hải Phòng từng bị tù đày như: Trần Doãn Tắc, Nguyễn Ngọc Xuân, Le Phê, Lê Quốc Trọng, Tư Thành, Nguyễn Văn Quí,,,,để phát triển tổ chức. Hai ông dựa vào gia đình ông Thái Văn Cốc ở 88 Lacôm làm cơ quan. Cùng với sư Lương (Hoàng Ngọc Lương) sư Tuệ (Chùa Phương Mỹ) liên hệ với hòa thượng Giác Thuyên (Chùa Bác Mã - Đông Triều)để xây dựng cơ sở cho chiến khu Đông Triều (tức chiến khu Trần Hưng Đạo). Tháng 6/ 1945, chiến khu Đông Triều thành lập do Hải Thanh, Trần Cung, Nguyễn Bình (Phương Thảo) lãnh đạo. Ông được giao đảm nhiệm các chức vụ: Huấn luyện viên chính trị chiến khu; Chính trị viên trung đội, đại đội, rồi Trung đoàn 41 (sau đổi là 42). Trong kháng chiến 9 năm, ông là Trưởng phòng chính trị Chiến khu III, Ủy viên công tố tòa án binh liên khu III. Sau hòa bình, năm 1955, ông chuyển ngành về Bộ kiến trúc, rồi Công ty Kiến trúc của Bộ đặt tại Hải Phòng. Năm 1968 được về nghỉ công tác. Khi về nghỉ ông ở khu tập thể của Công ty đặt ở phường Niệm Nghĩa, quận Lê Chân, luôn được chi bộ cơ sở bầu làm bí thư chi bộ hay tổ trưởng dân phố. Bất luận công việc gì được giao, ông đều hăng hái làm với tinh thần trách nhiệm của người cộng sản. Ông qua đời ngày 1/ 1/ 2003 tại Hải Phòng, để lại tấm gương sáng về tinh thần yêu nước, yêu dân, gắn bó với đồng chí, đồng đội.


Ngô Đăng Lợi


            Tài liệu tham khảo:


- Sơ yếu lý lịch


- Kỷ yếu hội thảo: CQ 88 một trong những cơ quan Mặt trận Việt Minh ở Hải Phòng trong cao trào kháng Nhật cứu quốc Hội Khoa học lịch sử + Trung tâm Khoa học xã hội và Nhân văn Hải Phòng tổ chức 1998.


 

Facebook zalo

Các tin đã đưa